|
|
Yonetmelik Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi
Kimdir? |
|
KİRİŞSİZ DÖŞEMELER |
|
Erdinç Özkara - (İnş. Müh.) |
Soru:
Mustafa Bey merhaba...
11 Ocak 2005'te kirişşiz döşemeler ile ilgili soruma verdiğiniz cevap için teşekkürler..
Bu tip sistemlerin 1. ve 2. Derece deprem bölgelerinde kullanılması durumunda yapı yüksekliği sınırlandırılmalıdır demişsiniz... Anladığım kadarıyla 1. Derece deprem bölgesinde yapılacaksa bina yüksekliğini sınırlayan bir koşul yok...bir de "1. ve 2. Derece Deprem bölgelerinde Sistemin sünekliği 6 gibi bir değeri kaldırmaz" demişsiniz.. o halde R değeri kaç alınmalı... 6.5.4.2 a,b,c ye göre bulunacak R değerine göre mi alınmalı... yükseklik ne olmalı.. Kontrol edeceğim projede bazı sıkıntılar var, bunları bertaraf etmek adına soruyorum...
Yardımlarınız için teşekkürler..
Burak Ali SARI İnş. Yük. Müh.
Cevap:
Kirissiz dösemeli sistemlerde perde kullanilmasi durumunda 1. derece deprem bölgelerinde herhangi bir yükseklik siniri afet yönetmeligi tarafindan verilmemistir. Sadece perderin tasiyacagi devrilme momentine ait bir oran siniri vardir (yüksek sünek perdelerde alfaM>0,4 ve normal sünek perdelerde alfaM>0,75).
Ancak kirissiz dösemeli sistemlerde yatay yükü tasiyan moment çerçeveleri yoktur (tabii döseme seritlerini çerçeve kirisi olarak kabul etmiyoruz).
Yani yatay yükü perdeler tasiyacaktir. Esasen rijitlikleri sebebiyle de (döseme seritlerinin de kolonlar ile birlikte bir çerçeve meydana getirdigini varsaysaniz dahi) bu perdeler deprem yüklerinin çok büyük bir kismini alacaktir. Öyleyse sistemdeki davranis katsayisi da perdelerin sünekligine bagli olarak belirlenmelidir. Yönetmelikte her ne kadar bu deger en çok 6 alinabilir densede (ki Mart ayinda çikacak revizyonda yönetmeligin bu maddesi de degisebilecek görünüyor) benim görüsüm R=<4 olmalidir. Burada tartismaya mahal birakmadan sünekligin kesin belirlenmesi için performans analizi (pushover) yapilmasi esasen en uygun yöntem. Yükseklik konusuna gelince bu konuda su kadar metre üst sinir olmalidir gibi bir deger verilemez. Bu sinir tümüyle yapinin geometrisine, zemin özelliklerine, yapidaki yüklere, kullanim amacina baglidir. Kisisel görüsüm 1. derece deprem bölgelerinde C ve D gurubu zeminlerde 4-5 kattan daha yüksek bu tür yapilarin hesabinda kullanilacak süneklik degerinin pushover ile belirlenmesinin gerektigi yönünde.
Selamlar.
Mustafa Erkan Insaat Mühendisi (ITÜ)
-2. Mail :
Yönetmelikteki sekli söyle;
6.5.3.1 - Kirissiz dösemeli betonarme sistemler ile, kolon ve kirisleri 7.3, 7.4 ve 7.5'te verilen kosullardan herhangi birini saglamayan (yani yüksek sünek eleman tanimina girmeyen) dolgulu veya dolgusuz disli ve kaset dösemeli sistemler, süneklik düzeyi normal sistemler olarak gözönüne alinacaktir. Bu sistemler, binada perde kullanilmamasi durumunda, sadece üçüncü ve dördüncü derece deprem bölgelerinde ve HN . 13 m olmak kosulu ile yapilabilir.
6.5.3.2 - Yukarida 6.5.1.4'te tanimlanan binaların HN > 25 m durumunda yapılabilmesi (yani normal sünek çerçevelerden olusan binalarin 3. ve 4. derece deprem bölgelerinde 25 metreden daha yüksek yapilabilmesi), 6.5.3.1' de tanımlanan tasıyıcı sistemlerin ise birinci ve ikinci derece deprem bölgelerinde veya HN > 13 m olması durumunda üçüncü ve dördüncü derece deprem bölgelerinde uygulanabilmesi için, binanın tüm yüksekligi boyunca devam eden ve asagıdaki kosulları saglayan süneklik düzeyi normal veya yüksek betonarme bosluksuz ya da bag kirisli (bosluklu) perdelerin kullanılması zorunludur.
(a) Tasıyıcı sistemde süneklik düzeyi normal perdelerin kullanılması durumunda, her bir deprem dogrultusunda, deprem yüklerine göre perdelerin tabanında elde edilen egilme momentlerinin toplamı, binanın tümü için tabanda meydana gelen toplam devrilme
momentinin %75'inden daha fazla olacaktır (Perde tabanındaki egilme momentlerinin hesabında, perdelere düzlemi içinde saplanan kirislerin uçlarında depremden meydana gelen kesme kuvvetlerinin katkısı da gözönüne alınabilir (*)).
(b) Tasiyici sistemde süneklik düzeyi yüksek perdelerin kullanilmasi durumunda, asagida karma tasiyici sistemler için verilen 6.5.4.2 uygulanacaktir...
Yönetmelige göre her durumda perde uygulamasi zorunlu, maksimum R degeri 6 ve sistem sünekligi en çok karma olabilir. Benim kisisel önerim ise 1. ve 2. derece deprem bölgeleri için, kirissiz dösemeli sistemlerde sistemin sünekligi 6 gibi bir azaltma degerini kaldirmaz. Performans egrisi (yük-deformasyon) diktir. Dayanim ve rijitlik yeterliligi süneklik yeterliliginden öncelikli olarak düsünülmelidir. Perdelerin karsiladigi kesme kuvveti, en azindan toplam taban kesme kuvvetinin %70-75 kadarini alabilmeli ve kolonlarin düzenlemelerinde kareye yakin kesitler kullanilmali. Ilave olarak da analiz asamasinda ikinci mertebe etkileri yaklasik yöntemler ile degil hesap edilerek bulunmali ve bu sistemin uygulanacagi yapi yüksekligi sinirli tutulmali. Bizim yönetmeligimizde Esdeger statik yöntem genellikle oldukça emniyetli tarafta kaldigi ve dinamik analiz yapsaniz dahi sonuçlari esdeger statik yönteme göre düzeltmeniz gerektigi için R degerinin 6 alinmasi durumunda da çogunlukla emniyetli tarafta kalabiliyoruz. ANCAK time-history ile yapilan bazi uygulamalarda özellikle yapisal düzensizligi olan (A ve B gurubu düzensizlikler) yapilarda deprem yüklerinin esdeger yönteme nazaran oldukça yüksek degerlerde çiktigini belirtmekte fayda var.
Selam ve sevgilerimle. Mustafa Erkan Insaat Mühendisi (ITÜ90)
Civilturk Not: Bu yazıyı yayınlarken Mustafa Beye ulaşma imkanım olmadı.Verdiği bilgiler için teşekkürler.
|
Yonetmelik Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi
Kimdir? |
|
KİRİŞSİZ DÖŞEMELER |
|
Erdinç Özkara - (İnş. Müh.) |
Proje | Yonetmelik | Yazim: 2.3.2005 | Hit : 1355 BU SAYFAYI YAZDIR
Anasayfa >> Araştırıyoruz >> Proje >> KİRİŞSİZ DÖŞEMELER
|
|
|
|
|
|
|
|
Bu sayfada Sadece Yonetmelik alanında faaliyet gosteren firma reklamları gösterilir. |
|
|
|