|
 |
Yonetmelik Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi
Kimdir? |
 |
KİRİŞSİZ DÖŞEMELER |
|
Erdinç Özkara - (İnş. Müh.) |
Soru:
Mustafa Bey merhaba...
11 Ocak 2005'te kirişşiz döşemeler ile ilgili soruma
verdiğiniz cevap için teşekkürler..
Bu tip sistemlerin 1. ve 2. Derece deprem bölgelerinde
kullanılması durumunda yapı yüksekliği sınırlandırılmalıdır demişsiniz...
Anladığım kadarıyla 1. Derece deprem bölgesinde yapılacaksa bina
yüksekliğini sınırlayan bir koşul yok...bir de "1. ve
2. Derece Deprem bölgelerinde Sistemin sünekliği 6 gibi bir değeri kaldırmaz" demişsiniz.. o halde R değeri kaç alınmalı...
6.5.4.2 a,b,c ye göre bulunacak R değerine göre mi alınmalı...
yükseklik ne olmalı..
Kontrol edeceğim projede bazı sıkıntılar var, bunları bertaraf etmek adına soruyorum...
Yardımlarınız için teşekkürler..
Burak Ali SARI
İnş. Yük. Müh.
Cevap:
Kirissiz dösemeli sistemlerde perde kullanilmasi durumunda 1. derece
deprem bölgelerinde herhangi bir yükseklik siniri afet yönetmeligi tarafindan
verilmemistir. Sadece perderin tasiyacagi devrilme momentine ait bir
oran siniri vardir (yüksek sünek perdelerde alfaM>0,4 ve normal sünek
perdelerde alfaM>0,75).
Ancak kirissiz dösemeli sistemlerde yatay yükü tasiyan moment
çerçeveleri yoktur (tabii döseme seritlerini çerçeve kirisi olarak kabul
etmiyoruz).
Yani yatay yükü perdeler tasiyacaktir. Esasen rijitlikleri sebebiyle de
(döseme seritlerinin de kolonlar ile birlikte bir çerçeve meydana
getirdigini varsaysaniz dahi) bu perdeler deprem yüklerinin çok büyük
bir kismini alacaktir. Öyleyse sistemdeki davranis katsayisi da perdelerin
sünekligine bagli olarak belirlenmelidir. Yönetmelikte her ne kadar bu
deger en çok 6 alinabilir densede (ki Mart ayinda çikacak revizyonda
yönetmeligin bu maddesi de degisebilecek görünüyor) benim görüsüm R=<4 olmalidir.
Burada tartismaya mahal birakmadan sünekligin kesin belirlenmesi için
performans analizi (pushover) yapilmasi esasen en uygun yöntem.
Yükseklik konusuna gelince bu konuda su kadar metre üst sinir olmalidir
gibi bir deger verilemez. Bu sinir tümüyle yapinin geometrisine, zemin
özelliklerine, yapidaki yüklere, kullanim amacina baglidir. Kisisel
görüsüm 1. derece deprem bölgelerinde C ve D gurubu zeminlerde 4-5 kattan daha
yüksek bu tür yapilarin hesabinda kullanilacak süneklik degerinin
pushover ile belirlenmesinin gerektigi yönünde.
Selamlar.
Mustafa Erkan
Insaat Mühendisi (ITÜ)
-2. Mail :
Yönetmelikteki sekli söyle;
6.5.3.1 - Kirissiz dösemeli betonarme sistemler ile, kolon ve kirisleri 7.3,
7.4 ve 7.5'te verilen kosullardan herhangi birini saglamayan (yani yüksek
sünek eleman tanimina girmeyen) dolgulu veya dolgusuz disli ve kaset
dösemeli sistemler, süneklik düzeyi normal sistemler olarak gözönüne
alinacaktir. Bu sistemler, binada perde kullanilmamasi durumunda, sadece
üçüncü ve dördüncü derece deprem bölgelerinde ve HN . 13 m olmak kosulu ile
yapilabilir.
6.5.3.2 - Yukarida 6.5.1.4'te tanimlanan binaların HN > 25 m durumunda
yapılabilmesi (yani normal sünek çerçevelerden olusan binalarin 3. ve 4.
derece deprem bölgelerinde 25 metreden daha yüksek yapilabilmesi), 6.5.3.1'
de tanımlanan tasıyıcı sistemlerin ise birinci ve ikinci derece deprem
bölgelerinde veya HN > 13 m olması durumunda üçüncü ve dördüncü derece
deprem bölgelerinde uygulanabilmesi için, binanın tüm yüksekligi boyunca
devam eden ve asagıdaki kosulları saglayan süneklik düzeyi normal veya
yüksek betonarme bosluksuz ya da bag kirisli (bosluklu) perdelerin
kullanılması zorunludur.
(a) Tasıyıcı sistemde süneklik düzeyi normal perdelerin kullanılması
durumunda, her bir deprem dogrultusunda, deprem yüklerine göre perdelerin
tabanında elde edilen egilme momentlerinin toplamı, binanın tümü için
tabanda meydana gelen toplam devrilme
momentinin %75'inden daha fazla olacaktır (Perde tabanındaki egilme
momentlerinin hesabında, perdelere düzlemi içinde saplanan kirislerin
uçlarında depremden meydana gelen kesme kuvvetlerinin katkısı da gözönüne
alınabilir (*)).
(b) Tasiyici sistemde süneklik düzeyi yüksek perdelerin kullanilmasi
durumunda, asagida karma tasiyici sistemler için verilen 6.5.4.2
uygulanacaktir...
Yönetmelige göre her durumda perde uygulamasi zorunlu, maksimum R degeri 6
ve sistem sünekligi en çok karma olabilir. Benim kisisel önerim ise 1. ve 2.
derece deprem bölgeleri için, kirissiz dösemeli sistemlerde sistemin
sünekligi 6 gibi bir azaltma degerini kaldirmaz. Performans egrisi
(yük-deformasyon) diktir. Dayanim ve rijitlik yeterliligi süneklik
yeterliliginden öncelikli olarak düsünülmelidir. Perdelerin karsiladigi
kesme kuvveti, en azindan toplam taban kesme kuvvetinin %70-75 kadarini
alabilmeli ve kolonlarin düzenlemelerinde kareye yakin kesitler
kullanilmali. Ilave olarak da analiz asamasinda ikinci mertebe etkileri
yaklasik yöntemler ile degil hesap edilerek bulunmali ve bu sistemin
uygulanacagi yapi yüksekligi sinirli tutulmali. Bizim yönetmeligimizde
Esdeger statik yöntem genellikle oldukça emniyetli tarafta kaldigi ve
dinamik analiz yapsaniz dahi sonuçlari esdeger statik yönteme göre
düzeltmeniz gerektigi için R degerinin 6 alinmasi durumunda da çogunlukla
emniyetli tarafta kalabiliyoruz. ANCAK time-history ile yapilan bazi
uygulamalarda özellikle yapisal düzensizligi olan (A ve B gurubu
düzensizlikler) yapilarda deprem yüklerinin esdeger yönteme nazaran oldukça
yüksek degerlerde çiktigini belirtmekte fayda var.
Selam ve sevgilerimle.
Mustafa Erkan
Insaat Mühendisi (ITÜ90)
Civilturk Not: Bu yazıyı yayınlarken Mustafa Beye ulaşma imkanım olmadı.Verdiği bilgiler için teşekkürler.
|
Yonetmelik Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi
Kimdir? |
| |
KİRİŞSİZ DÖŞEMELER |
|
Erdinç Özkara - (İnş. Müh.) |
 Proje | Yonetmelik | Yazim: 2.3.2005 | Hit : 1291 BU SAYFAYI YAZDIR
Anasayfa >> Araştırıyoruz >> Proje >> KİRİŞSİZ DÖŞEMELER
|
| |
|
| |
|
|
|
 |
| |
Bu sayfada Sadece Yonetmelik alanında faaliyet gosteren firma reklamları gösterilir. |
|
|
|
