civilturk.com - İnşaat ta Şantiye Tecrübesi Arşivleniyor ; inşaat mühendisi/civil engineer- İMAR VE PLANLAMA’DAKİ KAOS VE KARGAŞA

imar Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi

Kimdir?

İMAR VE PLANLAMA’DAKİ KAOS VE KARGAŞA

Bu Mühendis Kendini Geliştiriyor ve Uzmanlaşıyor , Ya Sen ?

Akademiye katıl..

Erdinç Özkara - (İnş. Müh.)

Bugün irili ufaklı hemen hemen bütün yerleşim birimlerinde teknik ve sosyal altyapı yetersiz, önemli çevre problemleri mevcut, başta deprem olmak üzere doğal afetlerde büyük can ve mal kayıplarına uğruyor isek ve bu problemler yılların ihmali neticesi kangren haline gelmişse bunun en önemli sebebi hiç şüphesiz “ imar ve planlama “ konularında yaşadığımız kargaşa ve kaostur.

Bugün ülkemizde imar ve planlama ile ilgili 24 kurum ve kuruluş ile 22 yasa bulunmaktadır.

Bu çok başlı yapılanma ve düzenlemeler dahi imar ve planlama konusunda yaşanan kargaşayı göstermeye yeterlidir zannediyoruz..

Her ne kadar 1985 tarihinde 3194 sayılı imar kanunu ve ilgili yönetmeliklerle fiziki planlama “ imar planı “ hazırlama ve yürürlüğe koyma yetkisi belediye olan yerleşim birimlerinde belediyelere bırakılmışsa da bu uygulama da yaraya merhem olamamıştır.

Esasen planları hangi kurumun hazırlayacağından daha önemlisi bugünkü emlakçı mantığı ile statik,yasakçı,emredici ve bütünlükten yoksun,parçacı bir yaklaşımın ürünü bir yapıya sahip fiziki planlama anlayış ve uygulamalarından kurtulmaktır.

Bu anlayış ve uygulamanın sektörler arası ilişkileri düzenleyen,ekonomik ve sosyal faktörleri dikkate alan,ülke fiziki planları,bölge ve çevre düzeni planları hiyerarşisi içerisinde hiçbir fonksiyonu yoktur.

Bütün bunlara uygulamadaki yasal yetki kargaşası ve organizasyon eksiklikleri de eklenince bugünkü altyapı,ekolojik,kültürel,sosyo-ekonomik problemler büyük boyutlara ulaşmaktadır.

Bu problemleri kısaca özetlersek;

Fiziksel planlar yapılırken planı yapılan yörenin doğal kaynakları,jeomorfolojik ve topoğrafik eşikler,iklim,bitki örtüsü, jeolojik durum,deprem,akarsu,taşkın durumu,toprak kabiliyeti,içme ve kullanma suyu sağlayan kaynaklar,yer altı suları ve çevre sorunları yönlerinden yeterli araştırma yapılmamakta,

Ekosistem,çevre ,enerji gibi önemli kriterler de dikkate alınmadan yapılan fizibilite çalışmaları da yetersiz kalmakta,

Belediyelerin büyük çoğunluğunda plan yapacak teknik eleman bulunmamakta,

Doğalve kültürel değerler ile ekolojik sistem planlara yeterince yansımamakta,

Çeşitli çıkar grupları ile siyasi baskılar planlamada “kamu yararı “ ilkesini zedelemekte elde edilen yüksek rantlar bu kesimlere kanalize edilmekte,

Kent planları bölge planları üzerine oturmamakta,

Planlar sadece fiziki yönleriyle ele alınmakta üst ölçekli ekonomik,sosyal,kültürel yönler ihmal edilmekte,

Fiziki planlama anlayışı ile maliyet ve kaynak kullanımı konuları gündeme dahi gelmemekte,

Her konuda olduğu gibi bürokratik engel ve formaliteler insanları canından bezdirmekte,

Kentlerin çevresinde kent nüfusunun önemli bir yüzdesini oluşturan gecekondu ve kaçak inşaatlar oluşmakta,

Plansız yerleşim,çarpık yapılaşma bünyeyi bir ur gibi sarmakta,

Teknik ve sosyal altyapıda eksiklik ve yetersizlikler artmakta,

Plansız gelişme, çevre kirliliği, flora ve faunanın bozulması hatta yok olması gibi ekolojik problemlere sebep olmakta,

Plansız ve bunun neticesi çarpık yapılaşma başta deprem olmak üzere doğal afetlerdeki can ve mal kaybını büyük ölçüde arttırmakta,

Tarihi,arkeolojik ve mimari mirasın yok olması ile kültürel problemler ortaya çıkmakta,

Sektörel değişmelerden kaynaklanan “ sosyal ve ekonomik “ sorunlar büyümükte,

Sık sık çıkarılan imar afları bir taraftan çarpık yapılaşmayı meşrulaştırmakta diğer taraftan da yeni gecekondu ve kaçak yapılaşmayı teşvik etmekte’dir.

İmar ve planlama konusundaki mevcut problemleri bu şekilde kısa satır başlıkları ile özetledik.

Bundan sonraki yazımızda bu konuda yapılması gerekli yasal,idari ve kurumsal düzenlemelerin neler olması gerektiği üzerinde durucağız..

Ziya Güney (İnşaat Müh.)
Bursa-Nilüfer İlçesi Eski Belediye Başkanı (1989-1994)
Bursa-Ekohaber Gazetesi Yazarı

imar Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi

Kimdir?

İMAR VE PLANLAMA’DAKİ KAOS VE KARGAŞA

Bu Mühendis Kendini Geliştiriyor ve Uzmanlaşıyor , Ya Sen ?

Akademiye katıl..

Erdinç Özkara - (İnş. Müh.)