1- Sağlamlığı ve doğal koşullara dayanıklılığı- gerektiğinde çeşitli katkılarla yararlı özellikler kazandırılmış uygun karışımlar ve de iyi bir döküm işçiliği ile sağlanan çıplak betonun biçim ve yüzey düzgünlüğü özenle yapılmış bir kalıba bağlıdır.



2- Çıplak beton kalıbı kesinlikle bir kalıp projesine göre yapılır. Önceden hazırlanabilme olanağı, uygulama kolaylıkları ve de çok defa kullanılabilme bakımlarından ise panolar halinde düzenlenir.



3- Panolar çelik saçlardan olabildiği gibi lamba-kiniş geçmeli rendeli tahtalarla ya da sudan etkilenmez kontrplak, odunlifi vb. Levha kaplı eş alınlıkta normal tahtalarla da yapılabilr. (Kolay ve hasarsız sökülebilmeleri için panolar örneğin ara çıtaları vb. yardımı ile-uygun ve pratik bir düzenle hazırlanmalı, bombe yapmamaları için yeterli kalınlıkta ve yeterince kuşaklanmış olmalıdır. Gereken hallerde köşelere üçgen çıtalar konur, beton suyunun kaçmaması için derzler plastik maddelerle tıkanır).



4- Düzgün bir kalıp, panolarındaki özenle birlikte kalıp iskelesi ve desteklerinin düzgünlüğü ve sağlamlığını da gerektirir. Kalıp ve iskele dakikada 6-8.000 devirli vibratör etkisine dayanabilmelidir. (Perdelerde kalıp iskelesi ya her iki yüzde, taban genişliği 4m.’yi geçmemek üzere yüksekliğinin yarısı kadar olan üçgenler biçiminde yapılır ya da iş iskelesi olarak ta kullanabilmek için bir yüzde 1.2-2 m. genişlikte ve perde yüksekliğinde dikdörtgen biçiminde yapılır ve diğer yüz bu iskeleye bağlanır).



5- Kalıbın düzgünlüğünde en önemli hususlardan biri de kalıp yüzeylerinin birbirlerine paralelliği, ara mesafelerinin değişmezliğidir. Bu ara mesafenin korunması önceden hazırlanmış beton takozlarş metal ya da plastik borulardan mesafe tutucularla olur.



6- Yüzey düzgünlüğünün yanında yüzeyde beton demirlerinin gözükmemsi de baş koşuldur.Bu da karşılıklı demirlerin S-Kancalarla birbirine bağlanması ve demirleri kalıptan içerde tutacak beton, plastik vb. mesafe tutucularla gerçekleştirilir. (M2 için bir adet kanca iki adet mesafe tutucu yeterlidir.)



7- İçlerine düşecek ahşap parçaları, talaş vb. artıkları dışarı atabilmek için kolon diplerinde kapakçıklar bırakılmalıdır. Beton dökülürken kalıbın gerekebilecek yerlerini sağlamlaştırmak, bitişlerde döşeme kenarlarının düzgünlüğünü üstü açık kanal, havuz vb. kenarların birbirlerine paralelliğini sağlamak üzere döküm süresince bir kalıpçı işe nezaret etmelidir.



8- Sökülen kalıp elemanları üzerindeki harç parçaları hemen temizlenmeli, gereksiz çiviler çıkarılmalı, kalıp ayırıcı yağ ile dökümden en az 24 saat önce yağlanmalıdır. (Daha kısa süre önce sürülen yağ beton yüzeyini öldürebilir. Kullanılmış motor yağı ise beton yüzeyinde siyah lekeler bırakacağından iyice kurumuş olmasına dikkat edilmelidir.)



9- Kolon köşeleri ve perde üst ağızları betonlarının kırılmamaları ve düzgünlükleri için kalıpta bu köşelere 20/ 20- 30/30 mm. Plastik yada ahşaptan üçgen çıtalar konmalıdır







Firüzan Baytop
Y.Mimar