Sıva işlerinde kullanılanharçlar şartlarına uygun olacaktır.

Keza kum da şartnamesindeyazılı nitelikte olacaktır. Kaba sıva işlerinde orta kum (1- 3) mm. ince sıvave derz işlerinde ise mil kumu kullanılacaktır. Bu kum kullanılmadan önceserilerek tamamıyla kurutulduktan sonra delikleri 1 mm. olan salıncakeleklerden geçirilecektir.

Sıvaya başlamadan öncesıva yapılacak yüzeydeki taşmış harçlar ve diğer bulaşıklar kazınıptemizlenecek, duvar yüzü ve tavanda birleşen köşe yerleri bol su ile ıslatılacakve gerekirse yıkanacaktır. Duvarın sıva suyunu emmesini önlemek için sıvaaralıklı olarak ve gereği kadar ıslatılacaktır. Dış yüzeylerdeki sıvalarınşiddetli güneş ve fazla rüzgarlı havada yapılması uygun değildir.

Duvarı teşkil edenmalzeme zamanla don ve başka etkilerle bozulmuş ise, gereken düzeltme yapılmadansıvaya başlanmayacaktır.

Sıva yapılacak duvar örülürkenderz yerleri olduğu gibi bırakılacak, mala çekilmeyecektir. Duvar harcıiyice kuruduktan sonra sıva yapılacaktır. Duvar sıvaları kaba ve ince olmaküzere genellikle iki kat yapılacaktır. Birinci kat kaba sıva yapıldıktansonra kaba yüzeyi, ince sıvanın iyice kaynaması için, mala ile sık sık çizilecektir.Duvar malzeme ve inşa tarzının imkan verdiği hallerde tek kat sıva yapılabilir.

Sıva yüzlerinin düşeyve düzlem olarak mastarında yapılmasını sağlamak için, en çok iki metreara ile tesviye şeritleri (anolar) hazırlanacaktır. Anolar ve kasalaruyularak duvar yüzü mastarında sıvanacaktır.

Kaba sıva iyice sertleştiktensonra ince sıva yapılacaktır. İnce sıva yüzleri istenilen şekle göretirfil, tahta ya da demir mala ile düzgün yüzey elde edilinceye ve çatlakkalmayıncaya kadar perdahlanacaktır.

Duvar yüzeyinde sıvanmasıgereken metal ve ağaç yüzeyler varsa bu yüzeylerin tel ya da metal deplüvayegibi malzemelerle kaplanmasından sonra sıva yapımına geçilecektir.

Sıvanacak yüzeylerinkesiştikleri köşeler plan ya da özel şartnamesinde belirtildiği gibikeskin, yuvarlak ya da pahlı olacaktır.

Sıva kaplama veya pervazaltına girdiği takdirde, girme payı en az 2 cm. olmalıdır.

Pervazsız kapılardakasalara birleşen sıvada, birleşme yerlerinde çatlaklıkları önlemek içinara kesiti fuga yapılmalı veya başka bir tedbir alınmalıdır.

15.1 - Kireç Sıva :

Kireç sıva kuyuda söndürülmüşve yeter süre (en az 3 hafta) bekletilmiş, iyi cins yağlı kireçle yapılacaktır.

Kireç sıva harcında,yabancı madde bulunmayan kireç hamurunun kullanılmasına önem verilecektir.Bu nedenle, bilhassa elek altı, kuyu tabanı ve yan yüzeylerindebulunan,yabancı maddeler ile karışık hamur, kullanılmayacaktır.

Kireç sıva iki tabakahalinde yapılacak, birinci tabaka kaba sıvada orta kum, ikinci tabaka ince sıvadaperdah kumu (mil kumu) kullanılacaktır.

Gereği kadar sertleşmişolan kaba sıva ıslatıldıktan sonra ikinci tabaka ince sıva itina edilerek sıvanacak,mastarla kontrol edilerek tahta mala ile düzeltmeler yapılacaktır.

Sıva yüzü yeterderecede sertleşince, perdah malası ile perdahlanacak ve bu iş sıva yüzününiyice sertleşmesine ve yeter derecede düzelmesine kadar devam edecektir.

15.2 - Çimento Sıva :

Çimento sıvalar; tekrar,tekrar ve iyice ıslatılmış yüzeyler üzerine uygulanacak, yerine vemevsimine göre yeterli bir süre ıslak tutulacaktır.

Sıva yapılacak mahaldedon ihtimali olduğu sürece sıva işlemi yapılmayacaktır.

Su veya rutubete açıkyerlerde yapılacak yüksek dozajlı çimentolu sıvalarda kum granülometrisininharca maksimum direnci verecek şekilde, seçilmesi ve sıva yüzeylerinin dahadikkatli ve devamlı olarak basınçla perdahlanması lâzımdır.

Üzerine kaplama yapılacakyerlerde yalnız kaba sıva yapılır ve yüzeyi mala ile çizilerek pürüzleştirilir.Üzerine tecrit veya yapıştırma yapılacak yerlerde ikinci kat ince sıva yüzeyleridemir mala ile ayrıca perdahlanmayacaktır.

Bu perdahlamada malaizlerinin kalmamasına dikkat edilecektir.

15.3 - Metal Deplüvaye(Rabiç) Sıva :

Mevcut veya yeniden yapılmış,ağaç veya madenî taşıyıcı konstrüksiyon, ait olduğu birim fiyat ve şartlarınauygun olacaktır.

Metal deplüvaye taşıyıcıkonstrüksiyona galvanizli tellerle ve aralıkları 15 cm. olmak üzere bağlanacaktır.Levhalar enine 1,5 cm. ve boyuna 2.5 cm. olmak üzere üst üste bindirilecek velevha uçlarının bir mesnet üzerine oturması sağlanacaktır. Metal deplüvayekaplanan yerlerle birleten yüzeylere de, metal deplüvaye en az 5 cm. genişliktebindirilecek tespit edilecek, veya öncelikle rabiç yüzey ile diğer sıvalıyüzeyin birleşimi mastarlı veya metal profilli fuga ile ayrılacak ve yeterikadar bağlantılarla bağlanacaktır. Levhalar yerlerine tespit edilmeden önce,bütün tesisat işlerinin tamamlanmış olmasına ve metal deplüvayenin çekilmesive sıvanın yapılması sırasında (varsa) tesisatın bozulmamasına dikkatedilecektir.

Metal deplüvaye üzerinesıva üç tabaka halinde tatbik edilecektir. Birinci tabaka katıklı harçkuvvetle çarpılarak sıvanacak ve mala ile bastırılarak sıkıştırılacaktır.Levha yüzeyinin tamamen birinci tabaka ile kaplanması şarttır. İşbu temeltabakası yeteri derecede sertleştikten ve kuruduktan sonra sıvanın yüzeyiikinci tabaka kaba sıva ile mastarına getirilecektir, Bunun üzerine üçüncütabaka olarak ince sıva yapılacaktır. Birinci tabaka harçta hiç bir surettealçı kullanılmayacaktır. İkinci ve üçüncü tabaka sıvalar, sıva yapımşartlarına uygun olarak yapılacaktır.

15.4 - Bağdadi Sıva :

Mevcut veya yeniden yapılmışağaç, iskelet, ait olduğu birim fiyat ve şartlarına uygun olacaktır. Buiskelet üzerine, yaklaşık olarak (20x20 mm.)veya(25x15 mm.) en kesitinde bağdadiçıtaları çakılmadan önce (varsa) her türlü tesisat işlerinin ikmaledilmiş olması şarttır.

Bağdadi üzerine sıva,üç tabaka halinde yapılacaktır. Birinci tabaka kıtıklı kireç harçlaveya kıtıklı kireç - alçı karışımlı harçla yapılacaktır. Bu tabaka,harcın çıtalara çarpılarak ve mala ile bastırılarak çıtaların girmesielde edilecektir. Çıtalar, birinci tabaka sıva ile tamamen kapandıktan ve sıvakuruyup sertleştikten sonra ikinci tabaka sıva ile mastarına getirilecektir.Bunun üzerine üçüncü tabaka olarak ince sıva yapılacaktır. İkinci veüçüncü tabaka sıvalarda sıva yapım şartlarına uyulacaktır.

15.5 - Alçı Sıva :

Alçı sıva, standartlarave alçı şartnamesine uygun alçılarla yapılacaktır.

Alçı, suya katılarakharç elde edilecek, alçıya su katılmayacaktır. Alçı harcında,mukavemetinin azalmaması için, su miktarı, alçı ağırlığının % 80'i geçmemelidir.

Sıva işlerinde özellikleçabuk sertleşen alçılar kullanılacaktır. Harç prizinin geciktirilmesiistendiği takdirde, alçıya ait malzeme şartnamesindeki esaslara uyulacaktır.

Alçı sıva mevcut kaba sıvaüzerine ortalama (5 - 7 mm.) kalınlığında tahta mala ile yapılacak vemastarına getirilecektir. Düzgün beton tavanlarda perde ya da kolon yüzeylerinde,alçı sıva; herhangi bir alt sıva yapılmaksızın ortalama 1,2 cm. kalınlığındayapılır. Ancak doğrudan doğruya beton yüzeylere alçı uygulanmadan önce,yüzey tel fırça ile iyice temizlenmeli, yağ kalıntıları ve pisliklertemizlenmelidir. Sıva yüzeyinin parlak olması istendiğinde galvanizli malaile perdahlanacaktır. Daha parlak bir yüzey elde etmek için keçe kaplı malakullanılacaktır.

15.6 - Kamış ÜzerineSıva :

Birbirlerine tellerle bağlanmışolan hazır kamış levhalar, taşıyıcı konstrüksiyona metal deplüvaye gibigalvanizli tellerle sık sık bağlanacaktır. Kamışlar levha halinde değilse,teker teker çatal çivilerle veya ince yatay çıtalar çakılmak suretiyletespit edilecektir. Elde edilen kamış yüzeye sıva, metal deplüvaye sıva şartnamesindekişartlarla üç kat olarak uygulanacaktır.

15.7 - Kumlu, Kireç -Alçı Sıva :

Kumlu, kireç - alçı sıvayapımında, kireç, alçı ve kum; malzeme şartnamelerine uygun olarak hazırlanmışolacaktır.

Kumlu, kireç - alçı sıva,mil kumunun ya da dişli kumun alçı ile birim fiyatında yazılı oranlarda,kuru olarak karıştırılması ve bu karışımın ağaç tekne içinde hazırlanmışbirim fiyatında belirtilen miktardaki kirecin eritildiği suya istenilen kıvamsağlanıncaya kadar katılması suretiyle elde edilen harçla yapılacaktır.Direnç yönünden su miktarı, alçı ağırlığının % 80 ile kum ağırlığının% 25 toplamını geçmemelidir. Kum ile alçı karışımına kireçli su katılmaz,kum alçı karışımı kireçli suya ağır ağır katılır.

Bu sıvada alçı sıvadaolduğu gibi özellikle çabuk sertleşen alçılar kullanılır. Prizingeciktirilmesi istenildiğinde alçı teknik şartnamesinde yazılı malzeme katılır.

Mil kumu ile hazırlanankumlu kireç - alçı sıva harcı çeşitli kaba sıvalar üzerine 5 - 7 mm.kalınlığında ince sıva olarak yapılır.

Dişli kumlu, kireç - alçısıva harcı ile en çok 1,5 cm. kalınlığında kaba sıva yapılır.

Bu sıva kalınlıkları,tahta, mala ile kat kat uygulanarak mastarına getirilir.

İnce sıva yüzeyininparlak olması isteniyorsa galvaniz mala, daha parlak bir yüzey elde edilmekistendiğinde keçe kaplı mala ile perdah yapılacaktır.

15.8 - Püskürtme Sıva:

Püskürtme sıvalar birimfiyatındaki tanımlara uygun harçla dış sıva üzerine özel aletiyleortalama 3 mm. kalınlığında yapılır.

Püskürtme sıva yapılacakyüzeyler iyice temizlenip yıkanacaktır. Eski sıva üzerindeki badana vebenzeri kaplamalar kazınacaktır.

Püskürtme sıvanınistenilen renk ve görünüşte olmasını sağlamak için, harcın bir yüzeyeyetecek kadar hazırlanması gereklidir. İstenilen renk ve görünüş daha önceyapılacak örneklerden seçilecektir. Badana harcın tümü madeni kaplarda hazırlanacaktır.Her kullanıştan önce karıştırılacaktır.

Püskürtme sıva yapılmayacakpencere, kapı, su basman, saçak kenarları gibi yerlerde püskürtmenin sıçramamasıiçin, gerekli tedbirler alınacaktır.

15.9 - Serpme (çarpma)Sıva :

Bu sıva şartnamesineuygun yapılmış kaba sıva, mevcut sıva veya kargir yüzeylere tek kat olarakuygulanır.

Genellikle çarpma sıvalaryüksek dozlu çimento harçlı ortalama 1.00 cm. kalınlıkta süpürge ya damala burnu ile kuvvetlice çarpmak suretiyle yapılacaktır. Serpme sıva yapılacakyüzeyler iyice temizlenip yıkanacak, eski sıva üzerindeki badana ve benzerikaplamalar kazınacaktır.

Yapılacak serpme boya katıldığıtakdirde bir yüzeye yetecek harcın tamamının kuru olarak bir harman halindekarıştırılması ve kullanıldıkça madensel bir tekne içinde su ile ıslatılmasıgereklidir.

Çeşitli harmanlardakullanılacak agreganın aynı granülometride ve harcın aynı kıvamda olmasınadikkat edilecektir. Bu sıva tecrübeli ustalar tarafından yapılmalıdır.

İsteğe ve verilen resmegöre çarpma yapılmayacak yerler bırakılacağı gibi mala kenarı ile çeşitliyapma derz şekilleri de verilebilir.

15.10 - (Suni) Yapma (PiyerArtifisiyel) Sıva :

Bu sıvaların içine murçluve taraklı sıvalar girer. Yapma taş sıva; kaba sıva kat sıva olmak üzereiki kat yapılır. Kaba sıva çimentolu harçlar, ikinci kat sıva harcı birimfiyat tanımlarında belirtilen ölçülerde çeşitli malzeme karışımlarınagöre normal veya beyaz çimentolu, renkli veya renksiz olarak yapılır.

Birinci kat; çimento harçlısıva olacaktır. Kaba sıva tamamlandıktan sonra yüzeyde, ikinci kat sıvanıniyi kaynaması için çentikler meydana getirilir. İkinci kat sıvanın, yapımyüzeylerinde değişik görünüş ve renkler meydana getirmemesi için ölçüleredikkat edilecek en az bir yüzeye yetecek harç bir kerede karılacaktır.

Renkli harcın yapılmasındamadeni boya kullanılır. Madeni boya çimentoya, çimento da boyaya karşılıklıkimyasal etkilerde bulunmayacak cinsten seçilmelidir.

Yapma taş sıvalardaistenilirse, projesinde gösterilmek şartıyla çeşitli boyut ve şekillerdederzler yapılır. Derz yapımı için projesine uygun olarak çıtalar çakılırve panolar gerektiğinde bir atlanarak ikinci kat sıva ile sıvanır. İkincikat sıva iyice kuruduktan sonra derzler bozulmadan çıtalar dikkatle sökülür.Yüzlerde kalan çapaklar temizlenir. Yeteri kadar sertleşen üst kat sıvayamurç veya tarakla kaba veya ince pürtüklerle yapılır. Yapı yüzünde genelgörüntüler sağlamak amacıyla bu püskürtüklerle çeşitli süslemeler yapılır.Bu görüntülerin rastlantıya bırakılmaması için çeşitli tertipler ileönceden küçük ölçüden örnekler hazırlanır. Ve idarenin seçtiği örnekuygulanır.

15.10.1 - Mermer Sıva:

Kaba ve ince olmak üzereiki tabaka olacaktır. Kaba sıva : 1 m 3 kuma 550 kg. çimento ilave edilerekmeydana getirilir. Satıh iyice ıslandıktan sonra duvara mala ile 2 cm. kalınlığındavurulacaktır.

Kaba sıva tamamenkurumadan, üzerine 1 m³ ince toz mermer, 550 kg. çimentodan meydana getirilen1 cm. lik ince sıva tatbik edilecektir. İnce sıva tahta mala ile perdahedilecek ve çuval ile pürüzleri iyice giderilecektir. İnce sıva tatbikedildikten 3 - 4 gün sonra kösele taşı ile taşçı perdahı yapılacaktır.

Mermer sıva sıcakhavalarda ratip tutulacaktır. Sıvaya renk katılmak istenildiği takdirde 100kg. çimentoya 1 kg. madeni boya ve rengin iyice tutması için 0,040 m³ kireçkatmak lazımdır.

15.10.2 - Edelputz Sıva:

Bu sıva, malzeme vegerekse estetik yönden önceden duvarda hazırlanmış örneklerinden, beğenilerekuygulanır.

Bu sıvanın yapımında,homojen renkte ve büyüklükte elenmiş özel çakıl (Edelputz çakılı) veen az söndükten sonra bir ay dinlendirilmiş beyaz kireç (mermer kireci)hamuru ve bütün cephe için aynı rengi haiz çimento kullanılacaktır.

Edelputz sıva yapımındauzman işçiler kullanılır. Bu sıvanın son katında hiç bir ek yeri belliolmamak üzere, yatay ve düşey hatlarla sınırlı yekpare yüzeylerin herbiri bir defada sıvanacak ve derhal özel tarak ile kazınacaktır. Öte yandanbir cephedeki yekpare yüzeyler arasında görünür renk farkı olmamasına ayrıcadikkat edilecektir.

İskele çeliklerinin sıvanmışyüzeylere dokunmamasına. dikkat edilecektir.

Sıvanın bozulmasını önlemeküzere son kat sıva yapılmadan önce diğer bütün işler, bitirilmiş olmalıdır.Bu sıvada sonradan düzeltme ve tamamlama işlemi yapılmamalıdır.

Son kat sıvanın, şiddetligüneş ve fazla rüzgarlı havalarda yapılması uygun değildir. Günün gölgelizamanları tercih edilmelidir.

15.10.3 - Kumlu AlçıSıva :

Kumlu alçı sıva, alçıile mil kumunun analizinde yazılı oranda, kuru olarak karıştırılmasındansonra, ağaç tekne içine doldurulmuş ölçülü suyu istenilen kıvam sağlanıncayakadar katılması suretiyle elde edilen harçla yapılacaktır. Ancak direnç yönündensu miktarı, alçı ağırlığının % 80 ile kum ağırlığının % 25 toplamınıgeçmemelidir. Kum ile alçı karışımına su katılmaz, kum alçı karışımısuya ağır ağır katılır.

Bu sırada da, alçı sıvadaolduğu gibi özellikle çabuk sertleşen alçılar kullanılır. Prizingeciktirilmesi istendiği takdirde alçı teknik şartnamesinde yazılımalzemeler kullanılacaktır.

Kumlu alçı sıva mevcutkaba sıva üzerine ortalama 5 ile 7 mm. kalınlığında yapılacaktır. Sıvakalınlığı, tahta mala ile kat kat uygulanarak ve mastarına getirilerek eldeedilir. Sıva yüzünün parlak olması istendiğinde galvanizli mala ile perdahyapılacaktır. Daha parlak bir yüzey istendiğinde keçe kaplı mala kullanılır.

15.11. PERLİTLİSIVALAR:

15.11.1. PERLİTLİ ÇİMENTOLUKABA SIVA:

Genleşmiş perlit agregası( TS 3681 ) ile çimento ve özel katkı maddelerinin bir karışımıdır.Yeteri kadar su içerisinde gelberi ile karıştırılarak harç halinegetirilir. 5 cm kalınlığa kadar uygulanabilir. Kaba sıva tatbikatından önceduvar yüzeyine 1 – 2 mm kalınlık yapılacak şekilde perlitli ( genleştirilmemişperlitten ) sıva altı serpme harcı tatbik edilerek kuruması beklenir. Kaba sıva0.5 – 1.0 cm’lik katmanlar halinde yapılır ve her katman kendini taşıyacakhale geldikten sonra diğer katmana geçilir. Kaba sıva yapımını takiben yüzeye2 – 3 mm kalınlıkta perlitli ( genleşmemiş ) ince sıva harcı uygulanır.Kaba sıva uygulanmasında mala ile bastırılarak yüzey düzeltmesi yapılmaz.Yüzeyler mastar ile düzgün hale getirilir.

15.11.2. PERLİTLİ ALÇILIKABA SIVA:

Genleşmiş perlit agregası( TS 3681 ile alçı ve özel katkı malzemelerinin bir karışımıdır. 4 cmkalınlığa kadar uygulanabilir.

Bu tür kaba sıva üzerineyapılan perlitli ince sıvalar da alçılıdır. Diğer yapım ve uygulama şartlarıaynen perlitli çimentolu kaba sıva ( 15.11.1 ) gibidir.

15.11.3. PERLİTLİ ÇİMENTOLUİNCE SIVA:

Perlit ( genleştirilmemiş) çimento ve katkı maddeleri kullanılarak imal edilir. Perlitli çimentoluince sıva iki şekilde kullanılır.

a) Fazla miktarda su ilekarıştırılarak likit kıvamda çıplak yüzeylere sıvacı taşı veya malaile serpilerek kaba sıva için yapışma yüzeyi oluşturmada

b) Normal ince sıva kıvamındakaba sıva yüzeyinde, dış şartlara karşı koruyucu kat yapımında ;

Perlitli ince ( çimentolu) sıva alt ve üst yüzeylere 1 – 3 mm kalınlığında tatbik edilir. Sıvakatları arasında ortam şartlarına göre 4 - 4 saat beklenmelidir. Alçılıyüzeylere tatbik edilmemelidir.

15.11.4. PERLİTLİ ALÇILIİNCE SIVA:

Genleştirilmiş perlit (ince 0 – 1 mm tane iriliğinde ) ile alçı ve özel katkı maddeleri kullanılarakimal edilir. Alçılı kaba sıvaların üst yüzeyinde kullanılır.

15.11.5. YÜZEY DÜZELTMESIVASI: