civilturk.com - İnşaat ta Şantiye Tecrübesi Arşivleniyor ; inşaat mühendisi/civil engineer- ISLAK HACİM KAPLAMA MALZ. İnceleme

Kaplama Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi

Kimdir?

ISLAK HACİM KAPLAMA MALZ. İnceleme

Bu Mühendis Kendini Geliştiriyor ve Uzmanlaşıyor , Ya Sen ?

Akademiye katıl..

Erdinç Özkara - (İnş. Müh.)

BİNALARDAKİ ISLAK HACİM KAPLAMA MALZEMELERİNİN BAKIMI, TAMİRİ VE NİHAİ KULLANIM SÜRELERİNİN İNCELENMESİ

Murat SEVİNÇ
(İnş.Yük.Tek.Öğr.)
GAZİ ÜNİVERSİTESİ -FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ - (Yüksek Lisans Tezi)

ÖZET:

Günümüzün sürekli değişen ve gelişen yapı teknolojisinde seramik yer ve duvar karoları ile emülsiye (su bazlı), ve sentetik (solvent bazlı) esaslı boyaların; uygulama teknikleri ve uygulama alanları da buna paralel olarak değişmekte ve çeşitlenmektedir. Bireylerde konfor duygusu uyandıran bu malzemeler; ülkemizde mesleki ve teknik eğitimi olmayan veya eksik olan teknik personel tarafından uygulanmakta ve bundan dolayı yerli üreticiler çok defasında kullanıcı şikayetleriyle karşı karşıya kalmaktadır. Binaların ıslak hacimlerinde kaplama malzemesi olarak kullanılan seramik karoların ve binaların iç mekanlarında kullanılan inşaat boyalarının bakım ve değiştirilme süreleri bu çalışmanın esas amacıdır. Bu çalışmada; sistematik rasgele örnekleme yöntemine göre seçilmiş, Ankara il sınırları içerisinde ikamet eden 967 nihai kullanıcıya, söz konusu malzemelerin kullanımı, bakım ve tamir sürelerine ilişkin anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen veriler ile istatistiksel analiz yapılarak ilgili malzemelerde mekanlara göre oluşan kusurların şekli ve sebepleri, bakım ve tamir gerektiren süreleri tespit edilmiştir.

Bilim Kodu : 2251101

Anahtar Kelimeler : Seramik, seramik karo, boya, yağlı boya, plastik boya

Sayfa Adeti : 117

Tez Yöneticisi : Doç. Dr. Recep KANIT

1. GİRİŞ

Günümüzde, yaşam standartlarının yükselmesi ve ekonomik kalkınma; bireylerin yaşadıkları meskenlerdeki konfor ve estetik bilincinin oluşması yönüyle büyük bir etken olarak görülmektedir. Günümüz yapı teknolojisinde kullanılan malzemelerin imalatı, kalitesi, uygulama projesi ve tatbiki bireyin sınırsız olan isteklerinin üst sınırlara çekilmesinde önemli rol oynamaktadır. İnşaat sektöründe kullanılan seramik karolar ve inşaat boyalarının imalat safhaları tüm dünyada kabul görmüş standart proseslerle üretilmesine rağmen söz konusu olan bu malzemelerde zamanla oluşan kusurlar ve bu kusurların meydana gelme zaman aralıkları ülkeler arasında farklılık arz etmektedir. Bu tespit gösteriyor ki imalat prosesi aynı olan fakat farklı zamanlarda deforme olan malzemelerin uygulama projesi ve/veya tatbikinde önemli derecede aksaklıklar oluşmaktadır.

Ülkemizde özellikle 1980 sonrası hızlı artan toplu konutlar, lojmanlar, kooperatifler inşaat sektörünün anormal derecede büyümesine neden olmuştur. İmalatta görev alan teknik personelin, mesleki eğitiminin olmayışı veya eksik olması o yıllarda üretici firmanın malzemeleri konusunda çokça şikayet aldıkları bilinmektedir. Bu durum günümüz inşaat sektörünün büyüklüğü ile doğru orantılı olmak kaydıyla 1980’li yıllara nazaran daha az olmasına rağmen halen daha sürmektedir. Özellikle gelişmiş ülkelerin inşaat sektörlerinde kullanılan seramik yer ve duvar karoları, emülsiye (su bazlı) ve sentetik (solvent bazlı) bazlı boyalar ile ülkemiz inşaat sektöründe kullanılan söz konusu malzemelerin; bakımı, tamiri ve nihai kullanım süreleri mukayese edildiğinde uygulamada ve kullanımda çok eksikliklerin olduğu görülmektedir.

Bu tez çalışmasında; ülkemizde seramik ve boya sektöründe üretim yapan bazı firmaların iç piyasada karşılaştıkları kullanıcı şikayet raporları ile Ankara il sınırları içerisinde ikamet eden 967 kullanıcıya yapılan anket verilerinin sonuçları analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre malzemelerde oluşan deformasyonların meydana gelme zaman aralıkları söz konusu malzemeden beklenen nihai kullanım süresine nazaran çok daha altında çıkmıştır.

2. MATERYAL VE METOT

2.1. Materyal

Bu çalışmada sistematik rasgele örnekleme yöntemine göre seçilmiş, Ankara il sınırları içerisinde ikamet eden 967 nihai kullanıcıya seramik yer ve duvar karolar ile yağlı boya ve plastik boyaların kullanımı ve varsa uygunsuzlukların meydana gelme zaman dilimleri ve bu uygunsuzlukların şekli hakkında yapılan anket çalışmasının verileri kullanılmıştır.

2.2. Metot
Bu çalışmada; seramik yer ve duvar karoları ile plastik ve yağlı boyaların bakım tamir ve nihai kullanım süreleriyle söz konusu malzemelerde meydana gelen kusurların mekanlara göre dağılımı ve oluşan kusurun şekli hakkında tarafımızdan geliştirilen anket formları kullanılmıştır. Araştırma konusu olan malzemelerle ilgili nihai kullanıcılara, üreticilere, satıcılar ve bu malzemeleri uygulayan şahıs veya taşeron firmalara ayrı ayrı anket formları hazırlanmıştır. Ancak satıcı ve uygulayıcılara hazırlanan anket formlarında başarı sağlanamamıştır. Satıcılarla ve uygulayıcılarla yapılan görüşmeler sonucu da malzemelerde meydana gelen kusurlarla direkt muhatap olamadıklarını gelen şikayetlerle üretici firmaların ilgilendiğini beyan etmişlerdir. Merkezleri Ankara Rüzgarlıda bulunan satıcılardan ve Ankara’nın değişik ilçe ve mahallelerinde merkezleri bulunan uygulayıcı firmalardan alınan bu cevaplar üzerine söz konusu kütle üzerinde yapılacak olan anket formlarından vazgeçilmiştir.

2.2.1. Araştırmanın Metodolojisi
2.2.1.1. Evren ve Örneklem

Araştırma Ankara’nın merkez ilçe ve bunlara bağlı mahallelerinde yürütülmüştür. Araştırmanın ana kütlesini Ankara iline bağlı Elvankent, Törekent, Sincan, Eryaman, Batıkent ve Gölbaşı ilçe ve mahallelerde yaşayan 1 098 kullanıcı oluşturmaktadır. 1 098 kullanıcı anketinden 131 (%11,93) tanesi birbiriyle ilişkisi olan sorularda yanlış doldurma yapıldığı için dikkate alınmamıştır. 967 (% 88,07) kullanıcı anketi değerlendirmeye alınmıştır. Ankete katılan kullanıcı grupları sistematik rasgele örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Anket yapılan kullanıcı gruplarının yaşadıkları konutun ilk kullanıcısı olmasına, eğitim düzeylerinin tüm kullanıcılar içerisinde dengeli bir biçimde dağılmasına dikkat edilmiştir. Objektifliği artırmak için ankete katılan kullanıcılardan adı, soyadı ve meslek bilgilerinin doldurulması istenmiştir. Örneklemin demografik özellikleri Şekil 2.1’de verilmiştir.

Şekil 2.1. Örneklemin demografik özellikleri

2.2.1.2. Verilerin Toplanması

Veriler, her bir malzeme için ayrı ayrı geliştirilen anket formaları yardımıyla toplanmıştır. Soru formları pilot olarak 20 kullanıcı üzerinde uygulanmış ve bazı eksiklikler giderilmiştir. Ankete katılan her kullanıcıya öncelikli olarak araştırmanın amacından bahsedilmiştir. Bazı kullanıcıların konutlarında söz konusu malzemelerin uygulanmasıyla ilgili gözlem yapılmıştır. Okuma yazma bilmeyen bazı kullanıcı grupların anket soruları sözlü olarak sorulup verilen cevaplara göre anket formu tarafımızdan doldurulmuştur.

2.2.13. Verilerin Çözümü ve Yorumlanması

Anket verilerinin girişini kolaylaştırmak ve gerekli analizleri daha sağlıklı yapabilmek için her bir anketin birebir şekli Microsoft Access 2000 programında farklı dosyalar şeklinde hazırlanmıştır. Tüm anket verileri Microsoft Access programında girildikten sonra gerekli analizlerin yapılması ve bunların pasta grafikleriyle daha anlamlı hale getirilmesi için tüm veriler SPSS 11.0 paket programına aktarılmıştır. Tüm anket sorularına göre veri süzme işlemleri ve ortalama zaman dilimleri SPSS 11.0 paket programda gerçekleştirilmiştir. Ayrıca sorular arasındaki ilişkilerde yine bu programda analiz edilip gerekli grafikler oluşturulmuştur.

2.2.1.4. Sınırlılıklar

Araştırma Ankara’nın merkez ilçe ve mahallelerinde gerçekleştirilmiştir. Sağlıklı bir sonuç elde edilebilmesi için araştırması yapılan malzemeler uygulandıktan sonra onları kullanacak olan bireylerin ilk kullanıcı olması gerekmektedir. İkinci sınırlılık ise bakım ve tamir süreleri araştırılan seramik yer ve duvar karoları ile plastik ve yağlı boyaların sadece kullanıcı anket formlarıyla tespit edilmesi güçtür. Bu bakımdan bu araştırmada bir anket formuyla tespit edilmesi muhtemel olumsuzluklar ve zamanları ele alınmıştır.

3. BULGULAR VE TARTIŞMA

Bu araştırma sonucunda, ele alınan malzemelerle ilgili elde edilen bazı bulgular, burada özetle bahsedilecektir.

3.1. Seramik Duvar Karoları

Çizelge 3.1’de mekanlara göre seramik duvar karolarında meydana gelen deformasyon şekillerinin dağılımları, Çizelge 3.2.’de mekanlara göre seramik duvar karolarında oluşan deformasyon dağılımları verilmiştir.

Çizelge 3.1. Mekanlara göre seramik duvar karolarında meydana gelen deformasyon şekilleri

Deformasyon şekli	Mekanlar
	Banyo (%)	Mutfak (%)	W.C. (%)
Yer yer kılcal çatlaklık	39,7	41,0	42,0
Tavana yakın bölgelerde kılcal çatlaklık	22,7	21,6	13,2
Tesisat borularının geçtiği bölgelerde kılcal çatlaklık	17,6	16,8	26,7
Aynı sıra veya sütun boyunca kılcal çatlaklık	8,7	8,9	10,1
Kaplamanın tamamında kılcal çatlaklık	6,3	6,7	2,4
Tabana yakın bölgelerde kılcal çatlaklık	5,1	5,1	5,6
Kılcal çatlamaya ilişkin toplam yüzde ve frekans	%68,45 - (662)	%64,42 - (623)	%58,84 - (569)
Yer yer dökülme	51,7	50,0	52,0
Tesisat borularının geçtiği bölgelerde dökülme	21,1	21,4	24,5
Tavana yakın bölgelerde dökülme	14,2	14,1	8,7
Aynı sıra veya sütun boyunca dökülme	5,4	5,6	5,7
Tabana yakın bölgelerde dökülme	5,4	6,4	6,6
Kaplamanın tamamında dökülme	2,3	2,6	2,6
Dökülmeye ilişkin toplam yüzde ve frekans	%53,33 - (516)	%47,77 - (462)	%46,84 - (453)
Yer yer sır atması	53,3	55,7	53,9
Tesisat borularının geçtiği bölgelerde sır atması	20,6	21,6	22,4
Tavana yakın bölgelerde sır atması	9,4	6,6	6,1
Tabana yakın bölgelerde sır atması	8,3	7,8	9,1
Aynı sıra ve sütun boyunca sır atması	6,7	6,6	6,7
Kaplamanın tamamında sır atması	1,7	1,8	1,8
Sır atmasına ilişkin toplam yüzde ve frekans	%27,61 - (267)	%21,3 - (206)	%27,92 - (270)

Çizelge 3.2. Mekanlara göre seramik duvar karolarında oluşan deformasyon dağılımları

Deformasyon şekli	Mekanlar
	Banyo (%)	Mutfak (%)	WC (%)
Kılcal çatlama	45,8	48,3	44,0
Dökülme	35,7	35,8	35,1
Sır atması	18,5	16,0	20,9

Kullanıcıların, seramik duvar karolarıyla ilgili karşılaştıkları uygunsuzluklar mekanlara göre; banyoda (%35,9), mutfakta (%32,1), WC’de (%32,1) olarak gerçekleştiği belirlenmiştir. En çok yaşanan deformasyon şekli; yer yer kılcal çatlaklık (%37,1), yer yer dökülme (%35,9), yer yer sır atması (%26,9) şeklinde oluşmaktadır. Banyo duvarlarının tamamen seramik kaplanması durumunda olabilecek deformasyon riski %61,7, mutfakta %57,2, olarak belirlenmiştir. Bu durumda meydana gelebilecek deformasyon ise kılcal çatlama (%48,2), dökülme (%34,1) ve sır atması (%17,7) olarak gerçekleşmektedir.

3.2. Seramik Yer Karoları

Seramik yer karolarında yaşanan kusurların mekanlara göre dağılımı sırasıyla; teras (%29,78), balkon (%28,14), koridor (%16,13), mutfak (%9,02), banyo (%8,74) ve tuvalet (%8,19) şeklinde olmaktadır. Özellikle teras ve balkon gibi dış mekanlarda kaplanan seramik yer karoları dış etkilere daha çok maruz kaldığı, yeterli yalıtımların yapılmadığı için çok kısa sürede söz konusu mekanlardaki seramik yer karoların deforme olduğu düşünülmektedir. Seramik yer karolarında yaşanan çatlama (%31,78) ve sır atması (%31,04) uygunsuzluklarının dağılımı birbirine çok yakın olduğu görülmektedir. Kalkmalar (%37,18) ise diğer iki uygunsuzluğa göre daha çok görülmektedir.

3.3. Plastik Boyalar (su bazlı)

Plastik boyaların bakımı, karşılaşılan uygunsuzluklar ve bunların zaman aralıklarına ilişkin kullanıcılara toplam 13 (on üç) soru sorulmuştur. Elde edilen veriler gerekli istatistiksel analizden geçirilerek pasta grafikleri ile anlamlı hale getirilmiştir. Anket formuna katılan 967 kullanıcının plastik boyalarıyla ilgili mekanlara göre karşılaştıkları uygunsuzlukların yüzde ve frekans dağılımları Çizelge 3.3’te verilmiştir.

Çizelge 3.3. Mekanlara göre plastik boyalarda karşılaşılan uygunsuzluk dağılımları

Malzeme	Uygulandığı yer	Karşılaşılan Uygunsuzluk	Frekans	(%)
Plastik Boya	Oturma Odası	Kabarma	619	64,01
Plastik Boya	Oturma Odası	Renk Solması	624	64,52
Plastik Boya	Oturma Odası	Çatlama	395	40,84
Plastik Boya	Salon	Kabarma	303	31,33
Plastik Boya	Salon	Renk Solması	468	48,39
Plastik Boya	Salon	Çatlama	376	38,88
Plastik Boya	Koridor-Antre	Kabarma	480	49,63
Plastik Boya	Koridor-Antre	Renk Solması	560	57,91
Plastik Boya	Koridor-Antre	Çatlama	512	52,94
Plastik Boya	Mutfak	Kabarma	632	65,35
Plastik Boya	Mutfak	Renk Solması	629	65,04
Plastik Boya	Mutfak	Çatlama	350	36,19
Plastik Boya	Yatak Odası	Kabarma	154	15,92
Plastik Boya	Yatak Odası	Renk Solması	239	24,71
Plastik Boya	Yatak Odası	Çatlama	125	12,92
Plastik Boya	Banyo	Kabarma	206	21,30
Plastik Boya	Banyo	Renk Solması	175	18,09
Plastik Boya	Banyo	Çatlama	175	18,09

Çizelge 3.1’den de anlaşılacağı üzere kullanıcılar plastik boyalarıyla ilgili karşılaştıkları uygunsuzluklar genelde birden fazladır. Kabarma kusuruyla karşılaşan kullanıcılar aynı zamanda renk solması veya çatlamayla da karşılaşabilmektedir. Veya çatlama kusuruyla karşılaşan kullanıcılar renk solması veya kabarmayla da karşılaşabilmektedir (buradaki renk solması; kirlenmeden dolayı oluşan ton farklılıklarıdır).

Plastik boyalarda, uygunsuzluk yaşanan mekanlar sırasıyla; oturma odası (%23,33), koridor-antre (%22,94), mutfak (%22,10), salon (%16,33), banyo (%7,92) ve yatak odası (%7,38) olmaktadır. Bu dağılıma göre plastik boyalarda meydana gelen uygunsuzlukların mekanın kullanım yoğunluğuyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Söz konusu mekanlarda meydana gelen uygunsuzluklar sırasıyla; renk solması (%38,38), kabarma (%34,09) ve çatlama (27,53), olarak görülmektedir. Kullanıcıların %42,13’ü plastik boya satın alırken, fiyatına, %33,14’ü kalitesine, %13,85’i müşteri memnuniyetine ve % 10,88’i renk seçeneğine dikkat ettiği tespit edilmiştir. Uygulama yöntemlerinin plastik boyaların nihai kullanım sürelerine etkisini araştırmak için kullanıcılara bu yönde sorular sorulmuştur. Buna göre; mevcut (eski) plastik boya üzerine hiçbir işlem yapmadan (yüzey hazırlığı olmadan) direkt yeni boya yapan kullanıcıların %88,3’ü ortalama 1,1 yıl sonra, mevcut (eski) plastik boyanın üzerindeki kirleri sildikten sonra yeni boya yapan kullanıcıların %79,18’i ortalama 1,9 yıl sonra, ve mevcut (eski) plastik boyayı tamamen kazıdıktan sonra yeni boya yapan kullanıcıların %86,2’si ortalama 3,3 yıl sonra plastik boyalarını yenileme ihtiyacı duyduğu tespit edilmiştir. Bu verilerle gerekli istatistiksel analiz yapıldığında boyama yönteminin; plastik boyanın nihai kullanım süresi üzerinde kuvvetli (a=0.01 - R2 98,35) bir etkisinin olduğu ortaya çıkmıştır.

3.4. Yağlı Boyalar (solvent bazlı)

Yağlı boyaların bakımı, karşılaşılan uygunsuzluklar ve bunların zaman aralıklarına ilişkin kullanıcılara toplam 12 (on iki) soru sorulmuştur. Elde edilen veriler gerekli istatistiksel analizden geçirilerek pasta grafikleri ile anlamlı hale getirilmiştir. Anket formuna katılan 967 kullanıcının yağlı boyalarıyla ilgili mekanlara göre karşılaştıkları uygunsuzlukların yüzde ve frekans dağılımları Çizelge 3.4’de verilmiştir.

Çizelge 3.4. Mekanlara göre yağlı boyalarda karşılaşılan uygunsuzluk dağılımları

Malzeme	Uygulandığı yer	Karşılaşılan Uygunsuzluk	Frekans	(%)
Yağlı Boya	Oturma Odası	Kabarma	280	28,95
Yağlı Boya	Oturma Odası	Renk Solması	262	27,09
Yağlı Boya	Oturma Odası	Çatlama	282	29,16
Yağlı Boya	Salon	Kabarma	216	22,33
Yağlı Boya	Salon	Renk Solması	187	19,33
Yağlı Boya	Salon	Çatlama	186	19,23
Yağlı Boya	Koridor-Antre	Kabarma	276	28,54
Yağlı Boya	Koridor-Antre	Renk Solması	324	33,50
Yağlı Boya	Koridor-Antre	Çatlama	281	29,05
Yağlı Boya	Mutfak	Kabarma	330	34,12
Yağlı Boya	Mutfak	Renk Solması	285	29,47
Yağlı Boya	Mutfak	Çatlama	252	26,05
Yağlı Boya	Yatak Odası	Kabarma	92	9,51
Yağlı Boya	Yatak Odası	Renk Solması	61	6,30
Yağlı Boya	Yatak Odası	Çatlama	73	7,54
Yağlı Boya	Banyo	Kabarma	84	8,68
Yağlı Boya	Banyo	Renk Solması	85	8,79
Yağlı Boya	Banyo	Çatlama	90	9,30

Çizelge 3.2’ye göre kullanıcılar yağlı boyalarıyla ilgili karşılaştıkları uygunsuzluklar genelde birden fazladır. Kabarma kusuruyla karşılaşan kullanıcılar aynı zamanda renk solması veya çatlamayla da karşılaşabilmektedir. Veya çatlama kusuruyla karşılaşan kullanıcılar renk solması veya kabarmayla da karşılaşabilmektedir (buradaki renk solması; kirlenmeden dolayı oluşan ton farklılıklarıdır).

Yağlı boylarda en çok kusur yaşanan mekanlar sırasıyla; koridor-antre (%24,16), mutfak (%23,78), oturma odası (%22,6), salon (%16,15), banyo (%7,1) ve yatak odası (%6,2) olmaktadır. Bu dağılıma göre yağlı boyalarda meydana gelen uygunsuzlukların mekanın kullanım yoğunluğuyla ilişkili olduğu düşünülmektedir. Söz konusu mekanlarda meydana gelen uygunsuzluklar sırasıyla; kabarma (%35,05), renk solması (%33,02) ve çatlama (31,93), olarak görülmektedir.

Kullanıcıların %39,7’si yağlı boya satın alırken fiyatına, %34,1’i kalitesine, %14,7’i müşteri memnuniyetine ve % 11,5’i renk seçeneğine dikkat ettiği tespit edilmiştir. Uygulama yöntemlerinin plastik boyaların nihai kullanım sürelerine etkisini araştırmak için kullanıcılara bu yönde sorular sorulmuştur. Buna göre; mevcut (eski) yağlı boya üzerine hiçbir işlem yapmadan (yüzey hazırlığı olmadan) direkt yeni boya yapan kullanıcıların %82,4’ü ortalama 1,6 yıl sonra, mevcut (eski) yağlı boyanın üzerindeki kirleri sildikten sonra yeni boya yapan kullanıcıların %71,5’i ortalama 2,2 yıl sonra, ve mevcut (eski) yağlı boyayı tamamen kazıdıktan sonra yeni boya yapan kullanıcıların %91,2’si ortalama 4,2 yıl sonra yağlı boyalarını yenileme ihtiyacı duyduğu tespit edilmiştir. Bu verilerle gerekli istatistiksel analiz yapıldığında boyama yönteminin; yağlı boyanın nihai kullanım süresi üzerinde kuvvetli (a=0.01 - R2 97,5) bir etkisinin olduğu ortaya çıkmıştır.

4. SONUÇ VE ÖNERİLER

Ülkemiz iç piyasasının önde gelen seramik karo ve inşaat boyası üretici bazı firmaların kullanıcılarından almış oldukları şikayet verilerinin raporları incelenmiştir. Bu inceleme sonucuna göre seramik duvar karosu üreticileri seramik duvar karolarıyla ilgili şikayetlerin %78,61’ ini ürün uygulandıktan 2 yıl sonra, %94,16’sı ise ürün uygulandıktan 3 yıl sonra aldıkları tespit edilmiştir. Söz konusu seramik üretici firmaların seramik yer karolarıyla ilgili almış oldukları şikayetlerin zaman aralıkları incelendiğinde, şikayetlerin %85’i ürün uygulandıktan 2 yıl sonra, %96,42’si ise ürün uygulandıktan 3 yıl sonra gerçekleştiği tespit edilmiştir. Buna göre seramik karo üreten firmaların, seramik duvar ve yer karolarıyla ilgili aldıkları şikayetlerin zaman aralıklar arasında çok fazla fark olmadığı, şikayetlerin ürün uygulandıktan 3 yıl sonra eş zamanlı olarak gerçekleştiği belirlenmiştir.

Şikayet raporları elde edilerek gerekli analizleri yapılan inşaat boyası üretici firmalarının boyalarıyla ilgili karşılaştıkları şikayetlerin mekanlara göre meydana gelem zaman aralıklarının farklı olduğu belirlenmiştir. Hem yağlı boya hem de plastik boya için farklı zaman aralıklarında alınan şikayetlerden dolayı üretici firmalar arasında kalite farklılığının olduğu düşünülmektedir.

967 kullanıcıya seramik duvar karolarıyla ilgili tarafımızdan yapılan anket formlarına göre;

· 516 kullanıcının (%53,33) banyosundaki seramiklerde dökülme, 662 kullanıcının (%68,45) çatlama, 267 kullanıcının (%27,61) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 4,8 - 4,9 – 5,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 5,7 – 6,9 – 7,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 462 kullanıcının (%47,77) mutfağındaki seramiklerde dökülme, 623 kullanıcının (%64,42) çatlama, 206 kullanıcının (%21,30) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 5,1 – 4,8 – 6,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 6,1 – 6,8 – 8,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 453 kullanıcının (%46,84) tuvaletindeki seramiklerde dökülme, 569 kullanıcının (%58,84) çatlama, 270 kullanıcının (%27,92) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 5,2 – 4,9 – 6,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 6,2 – 6,9 – 8,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· Seramik karo anket formundaki bazı sorular arasında ilişki kurularak çeşitli sonuçlar çıkartılmıştır. Örneğin, kullanıcıların %70,8’i banyolarındaki, %52,2’si mutfaklarındaki duvar seramiklerini tabanda tavana kadar döşetmektedirler. Söz konusu bu kullanıcılıların %61,7’si banyolarında, %60,2’si mutfaklarında bir uygunsuzlukla karşılaştıkları tespit edilmiştir. Banyo ve mutfak duvarlarının tamamının seramik karo ile kaplanması zamanla oluşabilecek uygunsuzluk üzerinde kuvvetli bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

967 kullanıcıya seramik yer karolarıyla ilgili tarafımızdan yapılan anket formlarına göre;

· 214 kullanıcının (%22,13) banyosundaki seramiklerde kalkma, 183 kullanıcının (%18,92) çatlama, 74 kullanıcının (%7,65) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 5,9 – 5,5 – 5,4 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 6,9 – 7,5 – 7,4 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 204 kullanıcının (%21,09) mutfağındaki seramiklerde kalkma, 190 kullanıcının (%19,64) çatlama, 92 kullanıcının (%9,51) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 6,5 – 5,5 – 6,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 7,5 – 7,5 – 8,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 189 kullanıcının (%19,54) tuvaletindeki seramiklerde kalkma, 167 kullanıcının (%17,26) çatlama, 85 kullanıcının (%8,79) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 5,5 – 5,5 – 5,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 6,5 – 7,5 – 7,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 387 kullanıcının (%40,02) koridor seramiklerde kalkma, 172 kullanıcının (%17,77) çatlama, 310 kullanıcının (%32,05) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 4,1 – 5,5 – 3,9 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 5,1 – 7,5 – 5,9 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 488 kullanıcının (%50,46) balkonundaki seramiklerde kalkma, 489 kullanıcının (%50,56) çatlama, 589 kullanıcının (%55,73) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 1,7 – 2,1 – 1,9 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 2,7 – 3,1 – 2,9 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 521 kullanıcının (%53,87) banyosundaki seramiklerde kalkma, 511 kullanıcının (%52,84) çatlama, 572 kullanıcının (%59,15) ise sır atması ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,2 – 2,1 – 2,1 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,2 – 3,1 – 3,1 yıl olarak tespit edilmiştir.

· Kullanıcıların eğitim seviyeleri ile seramik karolarda oluşan uygunsuzluklar ilişkilendirildiğinde eğitim düzeyi yüksek olan kullanıcıların % 31,67’si, orta düzeyde olanların %33,75’i, düşük seviyede olanların ise % 34,58’i seramik duvar karolarıyla ilgili uygunsuzluk şikayetleriyle karşılaştığı bunun eğitim seviyesi ile çok fazla bir ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu tespit ve seramik karo üreticilerinin analizlerine göre zamana bağlı olarak seramik karolarda oluşan uygunsuzlukları en önemli nedeni bu malzemeleri uygulayan teknik personel olduğu söylenebilir. Ülkemizde seramik karoları mekanlara kaplayan teknik personelin mesleki eğitiminin olmayışı veya eksik olması bu fikrimizi desteklediği düşünülmektedir.

967 kullanıcıya plastik boyalarla ilgili tarafımızdan yapılan anket formlarına göre;

· 619 kullanıcının (%64,01) oturma odasındaki plastik boyada kabarma, 624 kullanıcının (%64,52) renk solması, 395 kullanıcının (%40,84) ise plastik boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,1 – 1,9 – 2,1 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 2,9 – 2,7 – 3,2 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 303 kullanıcının (%31,33) salonundaki plastik boyada kabarma, 468 kullanıcının (%48,39) renk solması, 376 kullanıcının (%38,88) ise plastik boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,9 – 2,7 – 2,9 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,6 – 3,2 – 3,6 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 480 kullanıcının (%49,63) koridor-antresindeki plastik boyada kabarma, 560 kullanıcının (%57,91) renk solması, 512 kullanıcının (%52,94) ise plastik boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,8 – 1,5 – 2,9 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,2 – 1,9 – 3,6 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 632 kullanıcının (%65,35) mutfağındaki plastik boyada kabarma, 629 kullanıcının (%65,04) renk solması, 350 kullanıcının (%36,19) ise plastik boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 1,8 – 1,9 – 2,9 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 2,7 – 2,3 – 3,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 154 kullanıcının (%15,92) yatak odasındaki plastik boyada kabarma, 239 kullanıcının (%24,71) renk solması, 125 kullanıcının (%12,92) ise plastik boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 3,1 – 2,2 – 3,1 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,8 – 2,8 – 3,5 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 206 kullanıcının (%21,30) banyosundaki plastik boyada kabarma, 175 kullanıcının (%18,09) renk solması, 175 kullanıcının (%18,09) ise plastik boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 1,5 – 1,3 – 1,7 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 1,7 – 1,8 – 1,9 yıl olarak tespit edilmiştir.

967 kullanıcıya yağlı boyalarla ilgili tarafımızdan yapılan anket formlarına göre;

· 280 kullanıcının (%28,95) oturma odasındaki yağlı boyada kabarma, 262 kullanıcının (%27,09) renk solması, 282 kullanıcının (%29,16) ise yağlı boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,6 – 2,5 – 2,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,6 – 3,5 – 4,4 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 216 kullanıcının (%22,33) salonundaki yağlı boyada kabarma, 187 kullanıcının (%19,33) renk solması, 186 kullanıcının (%19,233) ise yağlı boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,5 – 2,6 – 2,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,5 – 3,6 – 4,4 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 276 kullanıcının (%28,54) koridor-antresindeki yağlı boyada kabarma, 324 kullanıcının (%33,50) renk solması, 281 kullanıcının (%29,05) ise yağlı boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,5 – 2,2 – 2,5 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,5 – 3,2 – 4,4 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 330 kullanıcının (%34,12) mutfağındaki yağlı boyada kabarma, 285 kullanıcının (%29,47) renk solması, 252 kullanıcının (%26,05) ise yağlı boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 2,0 – 2,1 – 2,1 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 3,0 – 3,1 – 4,0 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 92 kullanıcının (%9,51) yatak odasındaki yağlı boyada kabarma, 61 kullanıcının (%6,30) renk solması, 73 kullanıcının (%7,54) ise yağlı boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 3,4 – 3,3 – 3,1 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 4,4 – 4,3 – 4,7 yıl olarak tespit edilmiştir.

· 84 kullanıcının (%8,68) banyosundaki yağlı boyada kabarma, 85 kullanıcının (%8,79) renk solması, 90 kullanıcının (%9,30) ise yağlı boyasında çatlama kusuru ile karşılaştığı, oluşan bu kusurların ortalama meydana gelme zamanları sırasıyla; 1,9 – 1,9 – 1,9 yıl, ortalama değiştirilme süreleri ise sırasıyla; 2,9 – 2,9 – 3,8 yıl olarak tespit edilmiştir.

Bu çalışma sonucunda, yukarıda anlatılan mekanlara göre seramik yer ve duvar karoları ile plastik ve yağlı boyalarda oluşan kusurlar, bu kusurların ortalama meydana gelme zamanı ve malzemelerin değiştirilme süreleri toplu olarak Çizelge 4.1’de ve Çizelge 4.2’de verilmiştir.

Çizelge 4.1. Mekanlara göre seramik yer ve duvar karolarında oluşan kusurlar, bu kusurların ortalama meydana gelme zamanı ve malzemelerin değiştirilme süreleri

Malzeme	Uygulandığı yer	Karşılaşılan Uygunsuzluk	Ortalama Bakım Süresi (yıl)	Ortalama Yenileme Süresi (yıl)	Frekans	(%)
Seramik Duvar Karosu	Banyo	Dökülme	4,8	5,7	516	53,33
Seramik Duvar Karosu	Banyo	Çatlama	4,9	6,9	662	68,45
Seramik Duvar Karosu	Banyo	Sır atması	5,5	7,5	267	27,61
Seramik Duvar Karosu	Mutfak	Dökülme	5,1	6,1	462	47,77
Seramik Duvar Karosu	Mutfak	Çatlama	4,8	6,8	623	64,42
Seramik Duvar Karosu	Mutfak	Sır atması	6,5	8,5	206	21,30
Seramik Duvar Karosu	W.C	Dökülme	5,2	6,2	453	46,84
Seramik Duvar Karosu	W.C	Çatlama	4,9	6,9	569	58,84
Seramik Duvar Karosu	W.C	Sır atması	6,5	8,5	270	27,92
Seramik Yer Karosu	Banyo	Kalkma	5,9	6,9	214	22,13
Seramik Yer Karosu	Banyo	Çatlama	5,5	7,5	183	18,92
Seramik Yer Karosu	Banyo	Sır atması	5,4	7,4	74	7,65
Seramik Yer Karosu	Mutfak	Kalkma	6,5	7,5	204	21,09
Seramik Yer Karosu	Mutfak	Çatlama	5,5	7,5	190	19,64
Seramik Yer Karosu	Mutfak	Sır atması	6,5	8,5	92	9,51
Seramik Yer Karosu	W.C	Kalkma	5,5	6,5	189	19,54
Seramik Yer Karosu	W.C	Çatlama	5,5	7,5	167	17,26
Seramik Yer Karosu	W.C	Sır atması	5,5	7,5	85	8,79
Seramik Yer Karosu	Koridor	Kalkma	4,1	5,1	387	40,02
Seramik Yer Karosu	Koridor	Çatlama	5,5	7,5	172	17,77
Seramik Yer Karosu	Koridor	Sır atması	3,9	5,9	310	32,05
Seramik Yer Karosu	Balkon	Kalkma	1,7	2,7	488	50,46
Seramik Yer Karosu	Balkon	Çatlama	2,1	3,1	489	50,56
Seramik Yer Karosu	Balkon	Sır atması	1,9	2,9	539	55,73
Seramik Yer Karosu	Teras	Kalkma	2,2	3,2	521	53,87
Seramik Yer Karosu	Teras	Çatlama	2,1	3,1	511	52,84
Seramik Yer Karosu	Teras	Sır atması	2,1	3,1	572	59,15

Çizelge 4.2. Mekanlara göre plastik ve yağlı boyalarda oluşan kusurlar, bu kusurların ortalama meydana gelme zamanı ve malzemelerin değiştirilme süreleri

Malzeme	Uygulandığı yer	Karşılaşılan Uygunsuzluk	Ortalama Bakım Süresi (yıl)	Ortalama Yenileme Süresi (yıl)	Frekans	(%)
Plastik Boya	Oturma Odası	Kabarma	2,1	2,9	619	64,01
Plastik Boya	Oturma Odası	Renk Solması	1,9	2,7	624	64,52
Plastik Boya	Oturma Odası	Çatlama	2,1	3,2	395	40,84
Plastik Boya	Salon	Kabarma	2,9	3,6	303	31,33
Plastik Boya	Salon	Renk Solması	2,7	3,2	468	48,39
Plastik Boya	Salon	Çatlama	2,9	3,6	376	38,88
Plastik Boya	Koridor-Antre	Kabarma	2,8	3,2	480	49,63
Plastik Boya	Koridor-Antre	Renk Solması	1,5	1,9	560	57,91
Plastik Boya	Koridor-Antre	Çatlama	2,9	3,6	512	52,94
Plastik Boya	Mutfak	Kabarma	1,8	2,7	632	65,35
Plastik Boya	Mutfak	Renk Solması	1,9	2,3	629	65,04
Plastik Boya	Mutfak	Çatlama	2,9	3,5	350	36,19
Plastik Boya	Yatak odası	Kabarma	3,1	3,8	154	15,92
Plastik Boya	Yatak odası	Renk Solması	2,2	2,8	239	24,71
Plastik Boya	Yatak odası	Çatlama	3,1	3,5	125	12,92
Plastik Boya	Banyo	Kabarma	1,5	1,7	206	21,30
Plastik Boya	Banyo	Renk Solması	1,3	1,8	175	18,09
Plastik Boya	Banyo	Çatlama	1,7	1,9	175	18,09
Yağlı Boya	Oturma Odası	Kabarma	2,6	3,6	280	28,95
Yağlı Boya	Oturma Odası	Renk Solması	2,5	3,5	262	27,09
Yağlı Boya	Oturma Odası	Çatlama	2,5	4,4	282	29,16
Yağlı Boya	Salon	Kabarma	2,5	3,5	216	22,33
Yağlı Boya	Salon	Renk Solması	2,6	3,6	187	19,33
Yağlı Boya	Salon	Çatlama	2,5	4,4	186	19,23
Yağlı Boya	Koridor-Antre	Kabarma	2,5	3,5	276	28,54
Yağlı Boya	Koridor-Antre	Renk Solması	2,2	3,2	324	33,50
Yağlı Boya	Koridor-Antre	Çatlama	2,5	4,4	281	29,05
Yağlı Boya	Mutfak	Kabarma	2,0	3,0	330	34,12
Yağlı Boya	Mutfak	Renk Solması	2,1	3,1	285	29,47
Yağlı Boya	Mutfak	Çatlama	2,1	4,0	252	26,05
Yağlı Boya	Yatak odası	Kabarma	3,4	4,4	92	9,51
Yağlı Boya	Yatak odası	Renk Solması	3,3	4,3	61	6,30
Yağlı Boya	Yatak odası	Çatlama	3,1	4,7	73	7,54
Yağlı Boya	Banyo	Kabarma	1,9	2,9	84	8,68
Yağlı Boya	Banyo	Renk Solması	1,9	2,9	85	8,79
Yağlı Boya	Banyo	Çatlama	1,9	3,8	90	9,30

Bu araştırma sonucunda tespit edilen seramik yer ve duvar karoları ile plastik ve yağlı boyaların tamiri ve değiştirilme süreleri; kamu kurum ve kuruluşların bağlı bulundukları ilgili bakanlığın yatırım tesisleri daire başkanlıkları tarafından geliştirilerek, kamu kurum ve kuruluşlarının küçük ve büyük onarımlarında; hazırlanan keşiflerin doğruluğu, bir sonraki onarımın ve/veya değiştirilmenin ne zaman yapılacağı konusunda iyi bir veri oluşturacağı düşünülmektedir.

Yine ilgili yatırım tesisleri daire başkanlıkları tarafından; bu çalışma verilerine ilaveten, kamu binalarında yer alan sıhhi tesisat elemanlarının (lavabo, armatür, pisuar, batarya, hela taşları vb.), elektrik tesisatı elemanlarının (priz, buvat, lamba, muhtelif kablolar vb.), ahşap ve PVC doğramalarının (kapı, pencere, kapı ve pencere aksesuarları vb.) ve kağir elemanların (mozaik karo kaplamalar, mermer kaplama, sıvalar, duvarlar vb.) bakımı, tamiri ve nihai kullanım süreleri tespit edilerek bu amaca yönelik hazırlanacak bir bilgisayar programı sayesinde elde edilen bu veriler işlenmelidir. Sonuç olarak, hazırlanacak bilgisayar programı sayesinde, hangi kamu kurum yada kuruluş binasının hangi malzeme yada malzemelerinin, ne zaman tamirinin yapılacağı veya değiştirileceği kurum amirlerine bırakılmaksızın önceden tespit edilebilir. Bu sayede, kurum ita amiri ve ona bağlı personeli onarım ve bakım için hazırladıkları keşif için zaman ve maliyet kaybı yaşamayacaklardır. Ayrıca her kurumun ihtiyacı kadar ödenek ayrılarak hem kurumlar arası dengesizlik ortadan kaldırılacak hem de Milli kaynaklarımız daha tasarruflu kullanılacaktır.

İlgili yatırım tesisleri daire başkanlıkları tarafından hazırlanacak bu veri tabanından yüklenici firmaların ve ilgili malzemeleri üreten üretici firmaların da yararlanması sağlanmalıdır. Bu sayede; yüklenici firmalar çalışma programlarını ve ilgi alanlarını daha sağlıklı planlayabilirler. Üretici firmalar ise araştırma geliştirme departmanlarında malzemelerin bakım ve tamir sürelerinin iyileştirilmesi konusunda bilimsel çalışmalar gerçekleştirebilirler. Ayrıca üretim hatlarının programlarını daha sağlıklı yapabilirler.

Araştırmayı sitemize gönderen :

Murat SEVİNÇ
İnş.Yük.Tek.Öğr.
Dr. (h.c) İbrahim Bodur Kaleseramik
Eğitim, Sağlık ve Sosyal Yardım Vakfı
Eğitim Koordinatörü

Kaplama Konusunu
Araştıran , Geliştiren Akademi Yetkilisi

Kimdir?

ISLAK HACİM KAPLAMA MALZ. İnceleme

Bu Mühendis Kendini Geliştiriyor ve Uzmanlaşıyor , Ya Sen ?

Akademiye katıl..

Erdinç Özkara - (İnş. Müh.)